Друцкие-Озерецкие

Загальні відомості

Друц­кие-Озе­рец­кие – угас­ший кня­же­ский род, ветвь кня­зей Друц­ких, полу­чив­ших про­зва­ние Озе­рец­ких по име­ни Озе­ры или Озер­цы око­ло Луком­ля, либо око­ло Друц­ка. Родо­на­чаль­ни­ком обыч­но счи­та­ет­ся Иван Федо­ро­вич. Род этот угас после смер­ти в 1607 году Васи­лия Васи­лье­вич, не оста­вив­ше­го потомства.

Поколінний розпис

I коле­но Рюрик, князь Новгородский
II коле­но Игорь Рюри­ко­вич, вели­кий князь Киев­ский +945
III коле­но Свя­то­слав I Иго­ре­вич, вели­кий Киев­ский 942–972
IV коле­но Вла­ди­мир I, вели­кий князь Киев­ский +1015
V колено ?
VI колено ?
VII колено ?
VIII колено ?
IX колено ?
X колено ?
XI колено ?
XII коле­но Данило
XIII коле­но Миха­ил, князь Друцкой
XIV коле­но Семен Михай­ло­вич, князь Друцкой
XV коле­но Дмит­рий Семе­но­вич, князь Друцкой
XVI коле­но Семен Дмит­ри­е­вич, князь Друцкой
XVII коле­но Иван Семе­но­вич Стар­ший Баба, князь Друцкой
XVIII коле­но Фёдор Ива­но­вич Бабич Друцкий

Покоління I (XIX)

1. КН. ИВАН ФЕДО­РО­ВИЧ БАБИЧ ОЗЕ­РЕЦ­КИЙ ДРУЦ­КИЙ (*ок.1460, †1508/1509),

яго баць­ка – кн. Фёдар Іва­навіч Бабіч
Друц­кі, маці невя­до­ма. Бра­ты Іва­на Фёда­раві­ча: кн. Сямён Саколін­скі (рода­па­чы­наль­нік кн. Друц­кіх-Сакалін­скіх), кн. Васіль Шчар­ба­ты, кн. Федар Коноп­ля (рода­па­чы­наль­нік кн.
Друц­кіх-Коноп­ля). У 1466 г. усе чаты­ры бра­ты зра­білі дароў­ныя запі­сы мана­сты­ру ў Чар­эі. 1

Участ­ник вос­ста­ния Миха­и­ла Глин­ско­го. Вядо­ма, што, апра­ча пецярых Глін­скіх (Міха­ла, Іва­на і Васі­ля Льво­ві­чаў, а так­са­ма іх стры­еч­ных бра­тоў Дзміт­рыя і Іва­на Васі­льеві­чаў), мяцеж пад­т­ры­малі наступ­ныя князі, што паход­зілі ад Руры­каві­чаў і былі звя­за­ны з «рус­кай удзель­най ста­ры­ной»: Іван Фёда­равіч Азяр­эц­кі (з Друц­кіх-Бабі­чаў), Андр­эй Дзміт­ры­евіч Друц­кі, Дзміт­рый і Васіль Міхай­лавічы Жыжам­скія. Гэтыя князі ўзга­да­ны ў Румян­ца­ўскім спі­се «Рус­ско­го вре­мен­ни­ка». 2

Из-под Мин­ска М. Глин­ский и В. Шемя­чич дви­ну­лись к Друц­ку, где Васи­лию III «кня­зи друц­кие зда­ли­ся и з горо­дом и крест цело­ва­ли, что им слу­жи­ти вели­ко­му князю»[358]. Узнав о дви­же­нии коро­ля к Мин­ску, М. Л. Глин­ский бежал в Моск­ву, где рас­счи­ты­вал дого­во­рить­ся с Васи­ли­ем III об эффек­тив­ной воен­ной помо­щи сво­е­му дви­же­нию. Сво­их сто­рон­ни­ков (кня­зей Д. Жижем­ско­го, И. Озе­рец­ко­го и А. Луком­ско­го) и «каз­ну» он оста­вил в Поче­пе. В томе седь­мом «Исто­рии госу­дар­ства Рос­сий­ско­го» Н.М. Карам­зин пишет: «Бра­тья Миха­и­ло­вы оста­ва­лись в Мозы­ре, а люди, сокро­ви­ща и знат­ней­шие еди­но­мыш­лен­ни­ки, кня­зья Дмит­рий Жижер­ский, Иван Озе­рец­кий, Андрей Луком­ский в Поче­пе». С 10 по 20 авгу­ста М. Глин­ский вел пере­го­во­ры в Москве, после чего с неболь­шим отря­дом напра­вил­ся на театр воен­ных действий[363]. 28 авгу­ста 1508 г. Васи­лий III послал импе­ра­то­ру Мак­си­ми­ли­а­ну гра­мо­ту, в кото­рой сооб­щал о при­ня­тии под свое покро­ви­тель­ство Миха­и­ла Глинского[364]. В гра­мо­те выра­жа­лось поже­ла­ние заклю­чить дого­вор с Импе­ри­ей, кото­рый бы преду­смат­ри­вал сов­мест­ные воен­ные дей­ствия про­тив Сигиз­мун­да. В конеч­ном сче­те на служ­бу к Васи­лию III пере­шли сам М. Л. Глин­ский, его бра­тья Васи­лий Сле­пой, Иван и Андрей Дрождь. Сам князь Миха­ил полу­чил при этом в вот­чи­ну Малый Яро­сла­вец (нахо­див­ший­ся за В. Шемя­чи­чем) и Боровск «в корм­ле­ние», князь Васи­лий — Медынь[365]. Вме­сте с Глин­ским рус­ское под­дан­ство при­ня­ли так­же князь Иван Озе­рец­кий, кня­зья Дмит­рий и Васи­лий Жижем­ские, Андрей Алек­сан­дров, Иван Матов, Семен Алек­сан­дров, князь Миха­ил Гагин, князь Андрей Друц­кий, Иван Коз­лов­ский, Петр Фуре с бра­том Федо­ром, Якуб Ива­шен­цев, Семен Жере­бя­чи­чев и др.[366]

Все они проч­но вошли в состав мос­ков­ско­го дво­ра, но име­но­ва­лись вме­сте с роди­ча­ми еще в сере­дине XVI в. «лит­вой дворовой»[367].

В 1504 (?) году упо­ми­на­ет­ся в «Разъ­ез­жей гра­мо­те» Ива­на III, дан­ной его сыну удель­но­му дмит­ров­ско­му кня­зю Юрию Ива­но­ви­чу (1480–1536): «за Иваш­ком за Озе­ретц­ким, да за ним же дерев­ня Мед­ве­де­во /…/ дерев­ня Ески­но». Позд­нее Ески­но и Мед­ве­де­во ото­шли в госу­да­ре­вы зем­ли. 3

Помер піс­ля 1509 р. Хоча його запис у пом’янику Києво-Печерсь­ко­го мона­сти­ря доз­во­ляє пере­гля­ну­ти цю дату ближ­че до 1506 р. Как и дру­гие «лит­ви­ны» при­е­хав­шие на служ­бу к Васи­лию III вместе
с Миха­и­лом Льво­ви­чем Глин­ским отме­тил­ся вкла­дом (так­же вкла­ды в Тро­и­це-Сер­ги­ев мона­стырь дела­ли бра­тья М. Дород­ный и В. Мамай, а так­же их сорат­ни­ки – кня­зья Дмитрий
Михай­ло­вич Жижем­ский и Якуб Ива­шен­цов и его жена
Фек­ла, Дрож­жин). Запи­сан с женой Ири­ной в Сино­ди­ке риз­ни­цы Тро­и­це-Сер­ги­е­вой Лав­ры4.

∞, ИРИ­НА.

Покоління II (XX)

2/1. КН. АНДРЕЙ ИВА­НО­ВИЧ ДРУЦ­КИЙ ОЗЕ­РЕЦ­КИЙ (*ок.1490, †I.1558),

сын Ива­на Федо­ро­ви­ча Озе­рец­ко­го, ста­ро­ста оршан­ско­го пове­та (1547–1558).

Сыны Іва­на Фёда­раві­ча Азяр­эц­ка­га, які выехаў у Мас­ко­вію, Андр­эй і Сямён засталі­ся ў ВКЛ і впер­вые упо­мя­ну­ты в 1522 году вме­сте со сво­им бра­том Семе­ном. В том же году полу­чил при­ви­лей за служ­бу и зем­лю в Тит­вин­ках в Дол­гов­ской воло­сти, кото­рую в 1528 году про­дал Яну Забе­ре­зин­ско­му. Андр­эй і Сямё выстаў­ля­лі ў 1528 г. з улі­кам атры­ма­ных да таго часу зямель­ных надан­няў па 8 і 4 адпа­вед­на коней. 5

В 1540 г., име­ем спра­ву Юрыя Сямё­наві­ча Слуц­ка­га са ста­рас­там жамойц­кім і кня­зем А. Азярыц­кім. 6 В 1541 году Сигиз­мунд II Август утвер­дил согла­ше­ние меж­ду Андре­ем, кня­зья­ми Один­це­ви­ча­ми и Толо­чин­ски­ми о Друц­ком зам­ке, кото­рый был пред­ме­том спо­ра несколь­ких семей.
8 сен­тяб­ря 1550 г. — сви­де­тель в вклад­ной гра­мо­те Льва Федо­ро­ви­ча Соко­лин­ско­го Кие­во-Печер­ско­му мона­сты­рю людей дан­ни­ки в селе Ста­рин­щине. В 1547 году стал намест­ни­ком Оршан­ским, сме­нив умер­ше­го кня­зя Васи­лия Толо­чин­ско­го. Коро­лев­ский при­двор­ный, он в 1551 году полу­чил от вели­ко­го кня­зя име­ние Дуся­ты в Бра­слав­ском пове­те. В том же году добил­ся для оршан­ских мещан, разо­рен­ных вой­на­ми, осво­бож­де­ния от пошлин на десять лет. 24 декаб­ря 1557 в Виль­но соста­вил заве­ща­ние, раз­де­лив вла­де­ния меж­ду сыно­вья­ми. Умер в янва­ре 1558.

У 1546 год­зе адбы­ў­ся суд паміж адным з чаты­рох зга­да­ных выш­эй Друц­кіх-Любец­кіх – Дзміт­ры­ем, і прад­стаўніком іншай галі­ны – Андр­эем Іва­наві­чам Друц­кім-Азяр­эц­кім. Андр­эй абві­на­ва­ціў Дзміт­рыя ў тым, што той неза­кон­на заха­піў Пера­сец­кую і Худаўскую зем­лі – спад­чы­ну Андр­эя па яго прад­зе­ду Іва­ну Сямё­наві­чу Бабе. Дзміт­рый, аднак, сцвяр­джаў, што разам з іншы­мі родзі­ча­мі мае сумес­ныя, даг­этуль яшчэ не пад­зе­ле­ныя ўла­дан­ні ў азна­ча­ных маёнт­ках. Ще у 1536 год­зе праў­нукі адна­го з сыноў Сямё­на Дзміт­ры­еві­ча, князі Дзміт­рый, Баг­дан, Іван і Януш Друц­кія-Любец­кія, дзя­лілі маёнт­кі свай­го памер­ла­га баць­кі Рама­на Васі­льеві­ча. Сярод гэтых маёнт­каў зга­д­ва­ец­ца і Худа­ва. Разам з тым, нашчад­кі іншых сыноў Сямё­на Дзміт­ры­еві­ча так­са­ма мелі долю ў Худаўскім маёнт­ку. Раза­браў­шы спра­ву, вялікі князь загадаў
Андр­эю і Дзміт­рыю палю­боў­на пад­зя­лі­ць і раз­ме­жа­ва­ць спр­эч­ныя зем­лі. У гэтым даку­мен­це ўпер­шы­ню ўпа­мі­на­ец­ца Пера­се­ка (сучас­ная Пяр­эс­іка), якая ства­ра­ла адзі­ны з Худа­вам маён­тка­вы абшар. Абод­ва паселіш­чы, як выні­кае з тэкс­ту, нале­жалі яшчэ прод­кам Андр­эя і Дзміт­рыя – Іва­ну і Рыго­ру Сямё­наві­чам, а перад тым – іх баць­ку Сямё­ну Дзмітрыевічу.

Апра­ча таго, у даку­мен­це зга­д­ва­ец­ца пра іншую част­ку спад­чы­ны, якую Андр­эй Азяр­эц­кі атры­маў пас­ля яшчэ адна­го сына Сямё­на Дзміт­ры­еві­ча – Васі­ля Крас­на­га (памёр у 1448 г.). Фак­тыч­на гэта адбы­ло­ся, нап­эў­на, пас­ля смер­ці не само­га Васі­ля, а яго сына Іва­на Крас­на­га (пас­ля 1516 г.).
Част­ка спад­чы­ны кня­зёў Крас­ных, Худа­ва и Новое Село в быв­шем Друц­ком кня­же­стве, даста­ла­ся кня­зю Андр­эю Іва­наві­чу Азяр­эц­ка­му (уну­ку Фёда­ра Бабі­ча) і бра­там кня­зя Іва­на Рама­наві­ча. Пэў­ны час набы­тая спад­чы­на заста­ва­ла­ся нераз­ме­жа­ва­най паміж імі, што пры­вя­ло ў 1546 г. да кан­флік­ту паміж Андр­эем Азяр­эц­кім і Дзміт­ры­ем Рама­наві­чам Від­зініц­кім. 7 Андр­эй скард­зіў­ся, што пад­да­ныя Дзміт­рыя з маёнт­каў Худа­ва і Дакучын чыня­ць кры­ў­ды яго маёнт­кам Худа­ва і Пера­се­ка (усе ў сучас­ным Круп­скім раёне). У спра­ве пры­га­д­валі­ся так­са­ма ней­кія зем­лі Арцё­маўская і Кары­лаўская” (мес­ца­з­на­ход­жанне іх невя­до­мае). Андр­эй Азяр­эц­кі сцвяр­джаў, што “тыи зем­ли Арте­мов­ская и Кори­лов­ская спад­ком мне при­шли з делу по кня­зи Васи­льи Крас­ном, а Пере­сец­кая и Худов­ская – по деду моем по кня­зи Бабе в одде­ле при­шла”. На спра­ве, віда­воч­на, было наа­д­ва­рот – спад­чы­ну Васі­ля Крас­на­га скла­далі якраз Пера­се­ка і Худа­ва. Прад­стаўнік кня­зя Дзміт­рыя сцвяр­джаў, што спр­эч­ныя зем­лі ў Худа­ве заста­юц­ца нераз­ме­жа­ва­ны­мі, а ў асоб­ныя зем­лі Кары­лаўскую і Арцё­маўскую яго пад­да­ныя не ўсту­па­ю­ць. Нераз­ме­жа­ва­на­сць свед­чы­ць пра агуль­нае паход­жанне Худаўс­кай вод­чы­ны, раней нала­жаў­шай Васі­лю Крас­на­му (і яго сыну). Паз­ней доля Дзміт­рыя Від­зініц­ка­га перай­ш­ла ў спад­чы­ну да яго пасын­ка, кня­зя Гры­го­рыя Сен­ска­га, а доля Іва­на Азяр­эц­ка­га – да трох яго сыноў.

Як ужо зга­д­ва­ла­ся выш­эй, доля ў Худа­ве нале­жа­ла так­са­ма кня­зям Друц­кім-Азяр­эц­кім — нашчад­кам Іва­на Сямё­наві­ча Бабы. Праў­нук апош­ня­га Андр­эй Іва­навіч Азяр­эц­кі ў 1546 г. меў гэтую долю яшчэ не раз­ме­жа­ва­най з доляй кня­зёў Любец­кіх. Перад смер­цю ў 1557 г. Андр­эй пакі­нуў завяш­чанне. З яго выні­кае, што кня­зям Азяр­эц­кім на Крупш­чыне нале­жа­ла, апра­ча Худа­ва, част­ка Груш­кі (сучас­ная Ігруш­ка). Свае ўла­дан­ні ён завяш­чаў пад­зя­лі­ць пароў­ну паміж тры­ма сына­мі, вылучы­ў­шы пэў­ную част­ку дахо­ду на пасаг дач­кам [18]. Дар­эчы, апош­ні пункт сыны, віда­ць, выка­налі не цал­кам, бо ў далей­шым адна з дачок, кня­зёў­на Марыя (ужо замуж­няя за Паў­лам Аст­ра­вец­кім), выму­ша­на была вес­ці з бра­та­мі судо­вую спра­ву наконт паса­гу. Урэш­це рэшт бра­ты вылучы­лі ёй на пасаг част­ку мацярын­скіх ула­дан­няў, а баць­коўскія цал­кам пакі­нулі за сабой [19].

∞, АННА ВАСИ­ЛЬЕВ­НА СКЕ­ПЕВ­СКАЯ (1528,1559), дочь Васи­лия Дмит­ри­е­ви­ча Гущи­на-Ске­пев­ско­го и Василиса.

3/1. КН. СЕМЕН ИВА­НО­ВИЧ ДРУЦ­КИЙ ОЗЕ­РЕЦ­КИЙ (1522,1528)

помещ. 2С:Ив.Фед. БАБИЧ. :Ири­на.

Сыны Іва­на Фёда­раві­ча Азяр­эц­ка­га, які выехаў у Мас­ко­вію, Андр­эй і Сямён засталі­ся ў ВКЛ і выстаў­ля­лі ў 1528 г. з улі­кам атры­ма­ных да таго часу зямель­ных надан­няў па 8 і 4 адпа­вед­на коней8.

Має­мо запис у Печерсь­ко­му сино­ди­ку: «Князь Семен Озе­ре­ць­кий дві душі впи­сав Іса­ка, Дави­да. Кінець.».

Покоління III (XXI)

4/2. КН. ИВАН АНДРЕ­ЕВИЧ ДРУЦ­КИЙ ОЗЕ­РЕЦ­КИЙ (1548)

5/2. КН. ВАСИ­ЛИЙ АНДРЕ­ЕВИЧ ДРУЦ­КИЙ ОЗЕ­РЕЦ­КИЙ (1540,1601)

∞, ЕЛИ­ЗА­ВЕ­ТА ЕСЬМАН.

6/2. КН. БОГ­ДАН АНДРЕ­ЕВИЧ ДРУЦ­КИЙ ОЗЕ­РЕЦ­КИЙ (1558, † ок.1601)

«Спи­са­ние зам­ку Друц­ко­го», состав­лен­ное види­мо, в сере­дине 16 в., назы­ва­ет несколь­ко вла­дель­цев Д.з., кото­рые име­ли тут свои части «дер­жа­нья»: ста­ро­ста Ошмян­ский Бог­дан Озе­рец­кий, кня­зья Любец­кие с паном Хар­лин­ским, кня­зья Соко­лин­ские и паны Подберезские.

17 кра­савіка 1558 г. Баг­дан і яго брат Пётр у кара­леўскім суд­зе абві­на­ва­цілі кня­зёў Азяр­эц­кіх у няпраў­ных дзе­ян­нях, учы­нен­ных ў міну­лым год­зе кня­жац­кі­мі слу­га­мі ў ваколі­цах Кой­да­на­ва і наня­сен­ні іх гас­па­дар­цы вялікіх шкод 9 Стэц­кевічы, уліч­ва­ю­чы адсут­на­сць акр­эс­лен­ных межаў, пабу­да­валі на зям­лі Сур­нікоўс­кай, якую Азяр­эц­кія лічы­лі сва­ёй уласна­сцю, невя­лі­кае паселіш­ча, засе­я­лі зям­лю і збіралі­ся адправі­ць кас­цоў на сена­кос. Слу­гі кня­зёў Азяр­эц­кіх пару­пілі­ся выеха­ць на пра­цу крыху раней за пад­да­ных Стэц­кеві­чаў, таму і плён іх пра­цы быў вель­мі важ­кім. Яны не толь­кі накасілі на спр­эч­ных сена­жа­цях каля 20 вазоў сена, але і скасілі жыта, пасе­я­нае сяля­на­мі Стэц­кеві­чаў. Ад’язжаючы з пера­мо­гай, слу­гі Азяр­эц­кіх збілі да кры­ві ціву­на яго імен­ня Чар­кас­ка­га. Агуль­ныя стра­ты Стэц­кеві­чаў, згод­на іх пад­лікаў, скла­далі каля 40 коп гро­шай літоўс­кай ліч­бы. Без­зва­рот­на былі стра­ча­ны і 2 чвэр­ці жыта Рош­с­кай (Аршан­с­кай) меры, якое было выка­ры­ста­на для засеву.

Астат­няя част­ка Худаўс­кай волас­ці ў далей­шым так­са­ма вый­ш­ла з ула­дан­няў кня­зёў Друц­кіх. Тая доля, што нале­жа­ла Дзміт­рыю Друц­ка­му-Любец­ка­му (а маг­чы­ма, і долі яго бра­тоў), перай­ш­ла да яго пасын­ка — кня­зя Рыго­ра Іва­наві­ча Сен­ска­га, а затым — да дзя­цей сяст­ры апош­ня­га, Баг­да­ны, ад яе шлю­бу з Васілём Міхай­лаві­чам Кор­са­кам. У 1562 г. іншы саўла­даль­нік Худа­ва, князь Баг­дан Андр­эевіч Друц­кі-Азяр­эц­кі, прызнаў за дзя­ць­мі Баг­да­ны Сен­скай пра­ва кары­стац­ца част­кай гэта­га маёнт­ка з нёкаль­кі­мі сёла­мі ў сучас­ных Тала­чын­скім і Круп­скім раё­нах. У 1562 г. іншы саўла­даль­нік Худа­ва, князь Баг­дан Андр­эевіч Друц­кі-Азяр­эц­кі, прызнаў за дзя­ць­мі Баг­да­ны Сен­скай пра­ва кары­стац­ца част­кай гэта­га маёнт­ка з некаль­кі­мі сёла­мі ў сучас­ных Тала­чын­скім і Круп­скім раё­нах, у тым ліку Пера­се­кай, Калод­ні­цай (ля возе­ра Сяля­ва) і загад­ка­вай Пад­шы­чай­най аль­бо Пад­шый­кай. У далей­шым муж адной з дачок Баг­да­ны Сен­скай, пан Мар­цін Курч, ску­піў некаль­кі частак у астат­ніх саўла­даль­нікаў. Муж­чын­скія нашчад­кі кня­зя Азяр­эц­ка­га так­са­ма не заў­сё­ды зна­ход­зілі пара­зу­менне. Адзін з яго сыноў, Баг­дан Андр­эевіч, у 1582 г. скард­зіў­ся на свай­го пля­мен­ніка Васі­ля (сына памёр­ла­га раней Васі­ля Андр­эеві­ча) за гвал­тоў­ны наезд на яго двор у Новым Сяле (сучас­ны Тала­чын­скі раён), пад­час яко­га Васіль заха­піў скры­ню з даку­мен­та­мі на ўсе маёнт­кі. Суд аба­вя­заў пля­мен­ніка вяр­ну­ць даку­мен­ты і выпла­ці­ць штраф10.

В 1588 вокруг Онуф­ри­ев­ско­го мона­сты­ря (Моги­лев­ская область) раз­го­ре­лась инте­рес­ная исто­рия. Король Сигиз­мунд III пожа­ло­вал мсти­слав­ский Онуф­ри­ев­ский мона­стырь кня­зю Бог­да­ну Озе­рец­ко­му-Друц­ко­му, изъ­явив­ше­му жела­ние при­нять духов­ный сан (1588). Был тогда князь Бог­дан Озе­рец­кий-Друц­кий. Он решил в мона­сты­ре при­нять духов­ный сан, стать мона­хом. Об этом узнал король Жиги­монт 3 Ваза. Он под­дер­жал Бог­да­на и ска­зал, что если тот при­мет духов­ный сан, то он отдаст ему весь мона­стырь со все­ми дерев­ня­ми навсе­гда. Бог­дан пошел под­пи­сы­вать бума­ги, король бума­ги под­пи­сал и мона­стырь стал вла­де­ни­ем Бог­да­на Озе­рец­ко­го-Друц­ко­го. Но как толь­ко мона­стырь стал его, то он пере­ду­мал при­ни­мать духов­ный сан. Ска­зал, что уже не хочет быть мона­хом. Тогда Жиги­монт Ваза ото­брал все бума­ги, выки­нул их, а мона­стырь забрал. Мона­стырь пере­да­ли униатам.

Ган­на Міку­лич, пер­шы раз заму­жам за кн. Львом (Фёда­раві­чам) Сакалін­скім (Кана­плёй), затым за кн. Баг­да­нам Азяр­эц­кім 7.12.155511; Палонія, заму­жам за кн. Баг­да­нам Андр­эеві­чам Азярыц­кім 18.05.1552 і 12.06.155312; Баг­дан­на, заму­жам за тым жа [?] кн. Баг­да­нам Андр­эеві­чам Азяр­эц­кім 28.11.1555, 11.06.1560;(НГАБ. КМФ-18. Воп. 1. Спр. 247., с. 456 адв.; М‑256, 131 адв.)). Мож­на мер­ка­ва­ць, што гэта адна асо­ба, якая мела два імя — Палонія і Баг­да­на, пад які­мі высту­пае ў роз­ных даку­мен­тах, а Ган­на — гэта апіска пера­пісчы­ка. Іван Бары­савіч Мікуліч апе­ка­ваў сваю пля­мен­ні­цу княж­ну Аўдоц­цю Львоў­ну Сакалін­скую (Кана­плян­ку), дач­ку сва­ёй сяст­ры Ган­ны (Баг­да­ны-Палоніі?), якой нале­жа­ла пало­ва атчызна­га маёнт­ка Новае Сяло. Па дамо­ве ўсіх трох бакоў ад 7.12.1555 гэтая пало­ва маёнт­ка была пера­дад­зе­на ў арэн­ду кн. Яну­шу Баг­да­наві­чу Любец­ка­му і яго жон­цы княжне Васілі­се Львоўне (Сакалін­с­кай), сяст­ры Аўдоц­ці, улас­ні­цы дру­гой пало­вы маёнт­ка13.

∞, ПОЛО­НИЯ-БОГ­ДА­НА БОРИ­СОВ­НА МИКУЛИЧ.

[Sapiehowie, materyaly historyczno-genealogiczne i majatkowe. T. 1. Petersburg, 1890. S. 431–433. Мет­ры­ка. Кн. 254. Арк. 424; Sapiehowie … T. 1. S. 108; Исто­ри­ко-юри­ди­че­ские мате­ри­а­лы, извле­чен­ные из акто­вых книг губер­ний Витеб­ской и Моги­лев­ской (далей — ИЮМ). Т. 20. Витебск, 1890. С. 438–442.]

7/2. КН. МИХА­ИЛ АНДРЕ­ЕВИЧ ДРУЦ­КИЙ ОЗЕ­РЕЦ­КИЙ (1558,1561)

Ще у 1547 год­зе, уда­ва Марыя Васі­ля Тала­чын­ска­га скард­зіла­ся на Іва­на Рама­наві­ча Друц­ка­га-Любец­ка­га за кры­ў­ды, якія ён чыніў ёй у сумес­ным маёнт­ку Худа­ва. У 1559 год­зе пас­ля смер­ці Марыі пера­ход­зі­ць спа­чат­ку да кня­зя Васі­ля Тала­чын­ска­га, потым да кня­зёў Андр­эя Іва­наві­ча Бабі­ча (Друц­ка­га-Азяр­эц­ка­га) і Міхаі­ла Андр­эеві­ча Друцкага-Азярэцкага.

8/2. КЖ. МАРИЯ АНДРЕ­ЕВ­НА ДРУЦ­КАЯ ОЗЕ­РЕЦ­КАЯ († 1565)

Як ужо зга­д­ва­ла­ся выш­эй, доля ў Худа­ве нале­жа­ла так­са­ма кня­зям Друц­кім-Азяр­эц­кім — нашчад­кам Іва­на Сямё­наві­ча Бабы. Праў­нук апош­ня­га Андр­эй Іва­навіч Азяр­эц­кі ў 1546 г. меў гэтую долю яшчэ не раз­ме­жа­ва­най з доляй кня­зёў Любец­кіх. Перад смер­цю ў 1557 г. Андр­эй пакі­нуў завяш­чанне. З яго выні­кае, што кня­зям Азяр­эц­кім на Крупш­чыне нале­жа­ла, апра­ча Худа­ва, част­ка Груш­кі (сучас­ная Ігруш­ка). Свае ўла­дан­ні ён завяш­чаў пад­зя­лі­ць пароў­ну паміж тры­ма сына­мі, вылучы­ў­шы пэў­ную част­ку дахо­ду на пасаг дач­кам. 14 Дар­эчы, апош­ні пункт сыны, віда­ць, выка­налі не цал­кам, бо ў далей­шым адна з дачок, кня­зёў­на Марыя (ужо замуж­няя за Паў­лам Аст­ра­вец­кім), выму­ша­на была вес­ці з бра­та­мі судо­вую спра­ву наконт паса­гу. Урэш­це рэшт бра­ты вылучы­лі ёй на пасаг част­ку мацярын­скіх ула­дан­няў, а баць­коўскія цал­кам пакі­нулі за сабой. 15

∞, 1°, ОСТА­ФИЙ ВАСИ­ЛЬЕ­ВИЧ ТИШКЕВИЧ;

∞, 2°, ПАВЕЛ КАС­ПРО­ВИЧ ОСТРОВИЦКИЙ.

Покоління IV (XXII)

9/5. КН. ВАСИ­ЛИЙ ВАСИ­ЛЬЕ­ВИЧ БАБИЧ ОЗЕРЕЦКИЙ

С:Вас.Анд. :ЕЛИ­ЗА­ВЕ­ТА. ЯСМАН. Муж­чын­скія нашчад­кі кня­зя Азяр­эц­ка­га так­са­ма не заў­сё­ды зна­ход­зілі пара­зу­менне. Адзін з яго сыноў, Баг­дан Андр­эевіч, у 1582 г. скард­зіў­ся на свай­го пля­мен­ніка Васі­ля (сына памёр­ла­га раней Васі­ля Андр­эеві­ча) за гвал­тоў­ны наезд на яго двор у Новым Сяле (сучас­ны Тала­чын­скі раён), пад­час яко­га Васіль заха­піў скры­ню з даку­мен­та­мі на ўсе маёнт­кі. Суд аба­вя­заў пля­мен­ніка вяр­ну­ць даку­мен­ты і выпла­ці­ць штраф. 16

б/​д

1. Wolff, J. Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku. Warszawa, 1895. S.168.[↩]
2. Рус­ский вре­мен­ник: Зимин А.А. Новое о вос­ста­нии М. Глин­ско­го в 1508 г. // Совет­ские архи­вы. 1970. № 5. С. 71.[↩]
3. ДДГ. С. 390.; ОР РГБ. Ф. 256. Собра­ние руко­пи­сей Н.П. Румян­це­ва, № 349. Л. 153–154.[↩]
4. ОР РГБ. Ф. 304/III. № 25. Л.171 об.;[↩]
5. Пера­піс вой­ска Вяліка­га княст­ва Літоўска­га 1528 года. Мет­ры­ка Вяліка­га княст­ва Літоўска­га. Кн. 523. Кн. пуб­ліч­ных спраў 1 / Пад­рыхт. А.І. Гру­ша, М.Ф. Спіры­до­наў, М.А. Вай­то­віч. Мн., 2003. С 54–55.[↩]
6. Lietuvos Metrika. 10-oji Teismų bylų knyga (1540—1541) / Par. D. Antanavičius, A. Baliulis. Vilnius, 2001. P. 24—28. № 18—20; Р. 62. № 91.[↩]
7. НГАБ. Ф. КМФ-18. Спр. 234. Арк. 71 адв. – 73.[↩]
8. Пера­піс вой­ска Вяліка­га княст­ва Літоўска­га 1528 года. Мет­ры­ка Вяліка­га княст­ва Літоўска­га. Кн. 523. Кн. пуб­ліч­ных спраў 1 / Пад­рыхт. А.І. Гру­ша, М.Ф. Спіры­до­наў, М.А. Вай­то­віч. Мн., 2003. С 54–55.[↩]
9. НГАБ. КМФ 18, воп. 1, л. 161.[↩]
10. Мет­ры­ка. Кн. 68. Арк. 203 адв.; Wolff J. Kniaziowie … S. 363.[↩]
11. НГАБ. КМФ-18. Воп. 1. Спр. 246., с. 547, 547 адв.[↩]
12. НГАБ. КМФ-18. Воп. 1. Спр. 246., с. 107.[↩]
13. НГАБ. КМФ-18. Воп. 1. Спр. 246., c. 547, 547 адв.[↩]
14. Мет­ры­ка. Кн. 249. Арк. 38; Wolff J. Kniaziowie … S. 361.[↩]
15. Мет­ры­ка. Кн. 40. Арк. 457; Wolff J. Kniaziowie … S. 362.[↩]
16. Мет­ры­ка. Кн. 68. Арк. 203 адв.; Wolff J. Kniaziowie … S. 363.[↩]